Paris’te Bir Osmanlı Sefiri
Yirmisekiz Mehmet Çelebi’nin
Fransa Seyahatnamesi
Hazırlayan: Şevket Rado
İş Bankası Yayınları
Onyedinci basım, Şubat 2024, 116 sayfa
Yirmisekiz lakabıyla şöhret kazanan Mehmet Çelebi, 1720 yılında devrin padişahı III. Ahmet tarafından Fransa’ya elçi olarak gönderilir. Kalabalık bir mahiyeti ve çocuk yaştaki oğlu Said’ide alarak Fransa’ya yaptığı bu seyahat Ve Frans’ya yaptığı seyahatını anlatan sefaretnamesi 18. Yüzyılın başında Türk edebiyatını süsleyen, güzel olduğu kadar öğretici bir eserdir. 18. Yüzyılın kendine özgü Ve duru dilinden Şevket Rado’nun yayına hazırladığı bu eser Lale Devri’nin kültür Ve düşünce dünyasına ilk elden tanık olmamızı sağlıyor.
Çelebi bu eserinde yolculuğu Ve Fransa’da geçen günlerini çok güzel anlatmış. Ben Paris Şehriyle ilgili bölümü alacağım.
Paris Şehri
“ Paris şehrinin sokakları gayet geniştir. Yan yana beş atlı araba gitmek mümkün ilken, bazı mahalleri de halkın kalabalığından üç atlı güçlükle geçerdik. Güya şehirde olan cümle halk alay seyrine gelmişlerdi ve haneleri dörder beşer kat olup pencereleri sokağa bakar. Her pencere sığışabileceğinden fazla kadın. E erkek ile dolmuş idi.
Bu tertip ile hazır edilen haneye inülüp selama duran asker dahi tertibinde hanemizin önünden geçip tamam oldukta Merşal dahi veda idüp hanesine gitti.
Yine kadın Ve erkek, kimi ziyaret kimi seyretmek, maksadıyla kalabalık halinde gelip, hususa yemek yediğimizi görmek pek isterler idi. Filan kimsenin kızı, filanın karısıdır; yemek yedüğünüze bakmağa izninizi rica eder, deyi haberler gelip kimini def edmeyüp naçar ruhsat verirdik.
Perhizleri vaktine rastladığı İçin kendileri yemek yemeyip sofranın etrafını çevirüp seyrederlerdi. Hatırları İçin sabrederdik. Anlar ise yemek seyretmeyi âdet edinmişler. Faraza kralın yemek Yediğini seyretmek isteyen izin alır. Adetleri böyle imiş. Daha garip olanı bu ki kral ya5ağında nasıl Yatar ve nasıl kalkar, nasıl giyinir, seyrü temâşâ ederler imiş. Bu yüzden bize dahi bu türlü tekliflerde bulunarak ağırlık erirlerdi.”
13 Nisan 2024. İyi okumalar.
İlk torunum Asil Armağan Apaydın bu gün üçüncü Doğum günü.
ESKİŞEHİR
