MONTREUX MEYDAN MUHAREBESİ

MONTREUX MEYDAN MUHAREBESİ 

BİR DİPLOMASİ SAVAŞI

Dr. Murat BURGAÇ

Tarihci Kitabevi

Birinci baskı: Ekim 2020

544 Sayfa.

Montre Boğazlar Sözleşmesi: boğazları savunmak o zaman başkent "İstanbul idi" i savunmak, başkenti savunmak ülkeyi savunmak demekti. 1923 Lozan konferansından sonra boğazların gayri askeri olması demek ülke kapısının açık olması demekti.

Bunun için 1933 yılından itibaren 1936 yılında büyük mücadele verilerek  imzalanan sözleşmeyi Dr.Murat BURGAÇ Hoca çok güzel ve okunaklı olarak yazmış.  Esas konu italya'nın - Habeşistan'a  ve Japonya'nın - Mancurya'ya saldırıp zaptetmesi  Lozan konferansında alınan bazı kararları boşa çıkarmıştır.1936 yılının Haziran ayında bir araya gelen 9 ülkenin yetkili diplomatları veya bakanları tam bir diploması savaşı verdiler. Tabi büyük aktör  ingiltere ve boğazlarda söz hakki  olsun isteyen SSCB "Rusya" aralarında Türkiye'yi temsil eden zamanın Dış  İşleri Bakanı Tevfik Rüştü ARAS  arasında büyük mücadeleler geçmiştir. Bu mücadeleyi günbegün 

Kitabında çok güzel anlatmış.

Biraz olsun diplomasi, dış siyaset, tarihe ilgi gösterenler muhakkak bu kitabı okumalı.

Sözleşme 20 Temmuz 1936 yılında  katılımcı 9 ülkenin temsilcileri ile saat 22.00 de imzalanmıştır. İmza sonucu Aras " Montre Senedinin sorunların diploması yoluyla çözüleceğine dair umudunu yitirmiş olan pek çok yüreğe cesaret verdi" gini söylüyerek konuşmasına başlamış.

Konuşma yapan İngiltere adına Lord Stanley, SSCB Adına Litvinoff, Romanya adına Titulesco, Japonya adına Şato, Fransa adına Poul Bonjour, Bulgaristan adına Nicolaev ve Yunanistan adına Politis konuşma yapmış ve  bu konuşmalarda Türkiye'nin başarısını ve diplomasi zaferini kutlamışlar. Kitaptan bahsederken şu maddeler şöyle diye almadım lakin Lozan Sözleşmesinde bağıtlanan askersizlik bir boğazları kesin kabul etmedik ve her isteyen savaş gemisi elini kolunu sallayarak boğazlardan geçemeyeceğini  istedik ve elde ettik. Bu ve buna benzer tüm  bilgiler Murat Hocanın kitabında. Ve  Türkiye, Montreux Konferansı'ndan yalnızca egemenlik, güvenlik ve kısmen de maden kazanç  sağlıyarak değil ; aynı zamanda " MONTREUX Siyaseti" nın mimarı bir ülke olarak, Dünya siyasetindeki saygınlığını bir kat daha artırarak çıkmıştır. 

13 / 01 /2021 ESKİŞEHİR